| 
  • If you are citizen of an European Union member nation, you may not use this service unless you are at least 16 years old.

  • You already know Dokkio is an AI-powered assistant to organize & manage your digital files & messages. Very soon, Dokkio will support Outlook as well as One Drive. Check it out today!

View
 

Διαφορετικότητα

Page history last edited by Dimitris 14 years, 1 month ago

Σεβασμός της διαφορετικότητας, ο μεγάλος στόχος

 

΄Αρθρο Της NAVI PILLAY[1]

 

 

Οι παλαιές και οι νέες μορφές διακρίσεων και μισαλλοδοξίας εξακολουθούν να διαιρούν τις κοινωνίες σε όλο τον κόσμο.

Το αίσθημα της ξενοφοβίας βρίσκεται σε άνοδο και συχνά γίνεται αντικείμενο εκμετάλλευσης για δημαγωγικούς ή σκοτεινούς πολιτικούς σκοπούς. Μέρα με τη μέρα η διαβρωτική επίδραση της ξενοφοβίας υπονομεύει τα δικαιώματα των αμέτρητων θυμάτων.

Οι διακρίσεις μπορούν να λάβουν πολλές μορφές, κρυφές ή ολοφάνερες, δημόσιες ή ιδιωτικές. Μπορεί να πάρουν τη μορφή του θεσμοθετημένου ρατσισμού ή της εθνοτικής διαμάχης και να εκδηλώνονται με επεισόδια μισαλλοδοξίας και απόρριψης πέρα από κάθε έλεγχο. Θύματα των διακρίσεων είναι τα άτομα ή οι ομάδες ατόμων που θεωρούνται διαφορετικοί, λόγω της φυλής, του χρώματος, του φύλου, της γλώσσας, της θρησκείας, των πολιτικών ή άλλων πεποιθήσεων, της εθνικής ή κοινωνικής προέλευσης, της περιουσιακής κατάστασης, του τόπου γέννησης, της αναπηρίας ή του σεξουαλικού τους προσανατολισμού.

Οι διακρίσεις έχουν πολλά επίπεδα. Τον μεγαλύτερο αποκλεισμό και τη μεγαλύτερη περιστολή των δικαιωμάτων τους αντιμετωπίζουν τα περιθωριοποιημένα άτομα όταν επιχειρούν να αποκτήσουν πρόσβαση στη στέγαση, την τροφή, την ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και την εκπαίδευση.

Τα άτομα με αναπηρία αποτελούν τη μεγαλύτερη και πιο μειονεκτούσα μειονότητα του κόσμου. Για παράδειγμα, το 98% των παιδιών με αναπηρίες στις αναπτυσσόμενες χώρες δεν πηγαίνει στο σχολείο. Οι αυτόχθονες πληθυσμοί αντιπροσωπεύουν το 5% του συνολικού παγκόσμιου πληθυσμού, αλλά και το 15% των φτωχότερων μελών του. Οι γυναίκες εργάζονται τα δύο τρίτα των ωρών εργασίας και παράγουν τη μισή ποσότητα των τροφίμων παγκοσμίως. Ωστόσο, λόγω των διακρίσεων και των στερεοτύπων σχετικά με τον ρόλο των φύλων, κερδίζουν μόνο το 10% του παγκόσμιου εισοδήματος ενώ κατέχουν λιγότερο από το 1% των ιδιοκτησιών σε παγκόσμιο επίπεδο.

Η Ιστορία έχει αποδείξει επανειλημμένως ότι όταν οι διακρίσεις, η ανισότητα και η μισαλλοδοξία αποκτήσουν ρίζες, μπορούν να καταστρέψουν τα ίδια τα θεμέλια των κοινωνιών, να περάσουν τα σύνορα και να δηλητηριάσουν τις σχέσεις μεταξύ των εθνών.

Η Ιστορία έχει επίσης επιβεβαιώσει ότι αυτού του είδους οι αποτρόπαιες πρακτικές δεν έχουν καμία απολύτως θετική πλευρά. Οι διακρίσεις υπονομεύουν την κοινωνική και οικονομική συνοχή της κοινωνίας. Απομυζούν τους πόρους της. Σπαταλούν τα ταλέντα της. Περιθωριοποιούν τα παραγωγικά άτομα και καταπιέζουν τη δημιουργικότητά τους.

Οφείλουμε να καταπολεμήσουμε τη μισαλλοδοξία και τα στενά συμφέροντα που γεννούν τις διακρίσεις. Το πράττουμε ήδη. Το όραμα των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, η απόλυτη αποφασιστικότητα και η ενέργειά τους έχουν αποδώσει καρπούς.

Είναι αδιαμφισβήτητο ότι έχουμε επιτύχει αξιοσημείωτη πρόοδο, αλλά δεν θα πρέπει να σταματήσουμε εδώ. Οι διακρίσεις δεν εξαφανίζονται μόνες τους. Πρέπει να τις καταπολεμούμε εκεί που εμφανίζονται. Πρέπει να προχωρήσουμε μπροστά και να προχωρήσουμε γρήγορα.

Δεν πρέπει να παραβλέπουμε επίσης το γεγονός ότι η προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων μάς κάνει όλους πλουσιότερους. Αντίθετα, η υποβίβαση της ανθρώπινης αξιοπρέπειας έχει συνέπειες για όλους μας. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για τις σημερινές πολυεθνικές και πολυπολιτισμικές κοινωνίες μας. Είναι επίσης εξαιρετικά επείγον να καταπολεμήσουμε τις διακρίσεις σε περιόδους κρίσης κατά τις οποίες υπάρχουν δυσανάλογες επιπτώσεις για τους περισσότερο ευάλωτους και τις ήδη περιθωριοποιημένες ομάδες της κοινωνίας. Ο ανταγωνισμός για τους λιγοστούς πλέον πόρους εκθέτει τις μειονότητες σε υπόνοιες και επιθέσεις.

Στις 10 Δεκεμβρίου 1948, η Οικουμενική Διακήρυξη των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων διακήρυττε κατηγορηματικά ότι όλοι οι άνθρωποι γεννιούνται ελεύθεροι και ίσοι στην αξιοπρέπεια και τα δικαιώματα. Περισσότερα από εξήντα χρόνια αργότερα, τα λόγια αυτά ηχούν με αμείωτη ένταση. Ας κάνουμε τις αρχές της Οικουμενικής Διακήρυξης πραγματικότητα παντού. Η παγκόσμια ανεκτικότητα και ο σεβασμός της διαφορετικότητας είναι ο μεγάλος μας στόχος.

Διαπολιτισμική εκπαίδευση εδώ 

Για μία πολυπολιτισμική σύγχρονη κοινωνία

 Ο σεβασμός στη διαφορετικότητα του «άλλου», απάντηση στα προβλήματα καθημερινής συνύπαρξης.

Του Μιχαλη Παπαγιαννάκη

Η πολυπολιτισμικότητα ως χαρακτηριστικό των σύγχρονων, δημοκρατικών και ανεκτικών, κοινωνιών θεωρήθηκε και μπορεί να είναι στόχος προς επίτευξη και γιατί ανταποκρίνεται γενικώς στις πραγματικές εξελίξεις και γιατί είναι συμβατή με τις πιο ελπιδοφόρες αντιλήψεις για τα δικαιώματα και τις ελευθερίες του ανθρώπου και του πολίτη και γιατί μπορεί να αποτελεί σημαντικό παράγοντα ανανέωσης και εμπλουτισμού των κοινωνιών και των πολιτισμών μας, όπως τόσες φορές συνέβη, υπό διαφορετικές συνθήκες και διαφορετικούς όρους, στην ιστορία σχεδόν όλης της Ευρώπης.

Ωστόσο, τα πράγματα, όπως αποδεικνύεται από πρόσφατα παραδείγματα, δεν είναι απλά. Δεν έχει ακόμη παγιωθεί μια θεωρία για το στόχο και τη μεθόδευσή του. Είμαστε ακόμη στη φάση της άρνησης πρακτικών του παρελθόντος όπως ο ρατσισμός, η ξενοφοβία, οι διακρίσεις, η μη αναγνώριση του «άλλου», χωρίς ούτε καν αυτή η άρνηση να έχει εμπεδωθεί κοινωνικά, ακόμα και όταν έχει περάσει σε συνταγματικές διατάξεις, νομοθεσίες και διοικητικές ρυθμίσεις. Αλλά όταν έρχεται η ώρα των θετικών ρυθμίσεων και παρεμβάσεων, ικανοποιούμαστε κυρίως με διακηρύξεις που δύσκολα απαντούν σε συγκεκριμένες προκλήσεις και προβλήματα καθημερινής συνύπαρξης.

 

Απαιτήσεις και υποχρεώσεις

Διακηρύσσουμε τον σεβασμό στη διαφορετικότητα του «άλλου». Σωστά.

  • Να πηγαίνει όμως το κορίτσι στο σχολείο με μαντίλα επειδή πιθανώς του το επιβάλλουν οι γονείς του; Όταν μάλιστα στο (υποχρεωτικό, δημόσιο και χωρίς δίδακτρα) σχολείο ο νόμος δεν επιτρέπει καμιά δημόσια έκφραση θρησκευτικής ιδιαιτερότητας; Και καλά να γίνει μια εξαίρεση, είπαν κάποιοι στη Γαλλία. Έλα όμως που λίγες μέρες μετά, πατέρας μαθήτριας ήλθε στο σχολείο και απαίτησε επιπλέον να απαλλαγεί η κόρη του από τα μαθήματα της βιολογίας, της γυμναστικής και της μουσικής, για λιγότερο ή περισσότερο δυσνόητους λόγους! Είναι σεβαστή η απαίτηση και σε ποια βάση; Της όποιας πεποίθησης ή κληρονομιάς του πατέρα ή του μέλλοντος της κόρης;
  • Να αναγνωρίζονται ελαφρυντικά στον πατέρα που σκότωσε την κόρη του στη Γερμανία επειδή παντρεύτηκε χωρίς την έγκριση του;
  • Να παραπέμπεται για βαριά σωματική βλάβη ο γονιός που υπέβαλε την κόρη του σε κλειτοριδεκτομή ή και εδώ απαιτείται σεβασμός σε κάποια ιδιαιτερότητα;
  • Να λογοκρίνονται όσοι θεωρούν ότι έχουν λόγους να σατιρίσουν μια κάποια πτυχή ή προσωπικότητα του Ισλάμ ή ακόμη και να την αναφέρουν σε κάποια σκηνοθεσία όπερας;
  • Να αποφεύγονται τα χριστουγενιάτικα έθιμα για να μην σοκαριστούν οπαδοί άλλης θρησκείας;

Αυτά και άλλα πολλά δεν αποτελούν μεμονωμένα παραδείγματα. Συνέβησαν και μάλιστα κατ’ επανάληψιν σε όλη την Ευρώπη. Και δεν έχουν καμία απολύτως σχέση με την αυτονόητη υποχρέωση μιας σύγχρονης κοινωνίας να παράσχει στους «ξένους» της (πολλοί δεν είναι πια, πήραν και σωστά την υπηκοότητά της) τη δυνατότητα να ασκούν τα θρησκευτικά τους καθήκοντα, να μαθαίνουν τη γλώσσα τους στα παιδιά τους, να τραγουδούν τα τραγούδια τους ή να γιορτάζουν τις γιορτές τους και να τις απολαμβάνουμε κι... εμείς. Η διαφορά συνίσταται στο σεβασμό απ’ όλους, και τους «ξένους», βασικών χαρακτηριστικών του σύγχρονου πολιτισμού, που δεν είναι και τόσο αφηρημένα μια και περιλαμβάνονται σε επίσημα, γραπτά και διεθνώς αποδεκτά κείμενα, αναγνωρισμένα και από τις ίδιες τις χώρες από τις οποίες προέρχονται οι «ξένοι» μας (άλλο αν οι χώρες τους συχνότατα τα αγνοούν επιδεικτικά όπως πρόσφατα κατήγγειλε ο ίδιος ο ΟΗΕ...): Χάρτες δικαιωμάτων του ανθρώπου, διεθνείς συμβάσεις κ.λπ. Είναι ένα άλλο πράγμα όταν πολλοί από μας ασκούν μια κριτική που θεωρεί ότι εφαρμόζονται με υποκρισία ή ανεπαρκώς και άλλο να απαιτούν κάποιοι να μην τηρούνται ή να καταργηθούν.

Πρόκειται για τους ελάχιστους δυνατούς όρους συνύπαρξης και συζήτησης για επί μέρους βελτιώσεις, ανοχές, συναινετικές ρυθμίσεις.

Η άρνηση τους μας παραπέμπει στο παρεξηγημένο σύνθημα της Γαλλικής Επανάστασης «όχι ελευθερία στους εχθρούς της ελευθερίας». Και επειδή δεν βρισκόμαστε στις ίδιες συνθήκες και επομένως έχουμε απορρίψει, εμείς... την λαιμητόμο(!), ας αποφασίσουμε ότι οφείλουμε με κάθε τρόπο να πείσουμε τους πάντες να σέβονται αυτούς τους όρους συνύπαρξης, για το ίδιο τους το καλό, χωρίς αλαζονεία αλλά και χωρίς εκπτώσεις που θέτουν σε τεράστιο κίνδυνο και εμάς και εκείνους.

 

 

Footnotes

  1. Υπατη αρμοστής των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα

Comments (0)

You don't have permission to comment on this page.